Kabızlık diğer adıyla konstipasyon günümüzde bebeklikten yetişkinliğe tüm yaş gruplarında görülen ve yaşam standartlarını ciddi şekilde etkileyen bir durumdur. Kabızlık defekasyonun gecikmesi, sert, kuru, ve haftada 3 veya daha az dışkılama olarak tanımlanmaktadır. Dışkılama güçlüğü, dışkının tam boşalmaması, ağrılı dışkılama gibi olumsuz durumlara yol açmaktadır.
Kabızlık değişik nedenlere bağlı olarak gelişebilmektedir.
- Yetersiz posa ve sıvı tüketimi
- Fiziksel aktivite azlığı
- Uzun süreki uygulanan yağsız diyetler
- Tuvalet ihtiyacını ertelemek
bu durumların başında gelmektedir. Bunların yanı sıra gebelik, yaşlılık, kullanılan ilaçlar, metabolik bozukluklar, sindirim sistemindeki yapısal bozukluklar kabızlık oluşumuna sebep olmaktadır.
Peki Kabızlık Yaşadığımızda Nasıl Beslenmeliyiz?
Kabızlığın oluşumunda ve tedavisinde doğru beslenme uygulamaları önemli bir etkiye sahip olmaktadır. Beslenmede yapılacak ufak değişimler konstipasyon sorununa çözüm olabilmektedir.
àKabızlık durumunda beyaz ekmek, beyaz undan yapılan makarna ve hamur işleri, patates, pirinç gibi besinler; elma, şeftali, muz gibi meyveler ve fast food yiyecekler sınırlandırılmalıdır. Beyaz ekmek yerine tam buğday, kepekli ekmekler; pirinç yerine bulgur tüketilmelidir. Fazla süt ve kafein tüketiminden kaçınılmalıdır.
Kabızlık tedavisinde posa içerikli besinler önemli bir yer tutmaktadır.
- Kurubaklagiller
- Sert kabuklu yemişler
- Kepeği ayrılmamış tahıl ürünleri
- Sebzeler
- Meyveler en iyi posa kaynaklarıdır.
Tüketilen çorbalara buğday rüşeymi veya yulaf kepeği ilave etmek de posa miktarını arttırmaktadır.
Günde mutlaka 5 porsiyon meyve ve sebze tüketilmelidir. Kuru erik, kayısı, incir, armut, karpuz, kavun, kiraz gibi meyveler; brokoli, mısır, bezelye, domates, kabak, şalgam, pancar, brokoli, karnabahar, havuç gibi sebzeler tercih edilmelidir. Meyveler ve sebzeler kabukları soyulmadan tüketilmelidir.
Bağırsak sağlığı üzerinde yararlı etkilere sahip yoğurt, kefir tüketimi kabızlıkla mücadalede etkili bir yöntemdir.
Kabızlık durumunda beslenmede zeytinyağı da mutlaka yer almalıdır. Yemeklere ve salatalara zeytinyağı mutlaka eklenmelidir.
Kabızlık oluşumunu engellemede ve kabızlık tedavisinde yeterli su tüketilmesi gerekmektedir. Her gün 8-10 bardak su tüketiminin yanında ılık içecekler tüketilmelidir.
Beslenmenin yanı sıra hareketsiz yaşam tarzı kabızlık oluşumunun en büyük sebeplerinden biridir. Bu sebeple her gün 20-30 dk hafif tempolu yürüyüşler yapılmalıdır. Fiziksel aktivite kabızlık belirtilerini azaltmaktadır.
Ayrıca her gün aynı saatte tuvalet ihtiyacı için zaman ayırmak ve tuvalet ihtiyacını ertelememek kabızlık sorunun çözümünde bizi yardımcı olabilmektedir.
Kabızlık genellikle zararsız bir durumdur ancak bazen ciddi problemlerin işaretçisi olabilmektedir. Bu sebeple hızlı şekilde çözüme ulaşmak için laksatif içerikli ilaçlar, bitki çayları ve lavman doktora danışılmadan kullanılmamalıdır. Bunların kullanımı bağırsak tembelliğine yol açabilmektedir.Uzun süreli kabızlık durumunda mutlaka doktora başvurulmalıdır.
